Ortodonti nedir?

Ortodonti, kelime anlamı olarak “düzgün diş” demektir. Ortodonti, dişler ve yüzdeki uyumsuzluğun teşhisi, önlenmesi ve tedavisiyle ilgilenen diş hekimliği dalıdır. Ortodontinin amacı güzel bir gülüş ve görünüm sağlamak kadar çiğneme fonksiyonunu da eksiksiz sağlayacak bir kapanışı oluşturmaktır.

Ortodontist kimdir?

Ortodontistler diş, çene ve yüz problemlerinin teşhis ve tedavisi ile uğraşan “uzman” kişilerdir. Diş hekimliği fakültesinden mezun olduktan sonra 4-6 yıllık bir uzmanlık süresi sonucunda bu unvanı alırlar.

Ortodonti neden gereklidir?

Son yapılan çalışmalarda insanların karşılarındaki kişilerde ilk baktıkları bölgenin dişler olduğu belirtilmiştir. Gülme eylemi sosyal hayatımızın en önemli parçalarından biridir ve güzel bir gülüş ortodontik tedavi ile sağlanabilir. Kötü bir çene ilişkisi, çapraşık dişler ve bunlara bağlı olarak oluşan kötü ağız hijyeni ve dişlerin temizlenme zorluğu da yine ortodontik tedaviler ile giderilebilir.

Hastanın dişlerinin ve yüz görünümünün düzeltilmesi ortodontik tedavi amaçlarından yalnızca bir tanesidir. Bir diğer önemli amacı ise kalıcı bir ağız sağlığı oluşturmaktır. Düzensiz dişler daha fazla yiyecek artığı tuttukları için düzgün dişlerden daha zor temizlenirler ve bu nedenle daha çabuk çürüyebilirler. Dişlerin düzeltilerek daha kolay temizlenebilir hale gelmeleri, daha iyi bir ağız sağlığı için gereklidir. Ortodontik tedaviler, kapanışın iyi olmadığı ağızlarda, dişeti ve alveol kemiğinde (dişlerin dizildiği kemik) meydana gelen gerilimin ileride yol açabileceği dişeti hastalıklarını da en aza indirmeye yardım eder. Kazandırdığı estetik güzelliğin yanı sıra, iyi dizilmiş ve iyi çiğneyebilen dişlerin sağladığı sağlıklı bir beslenmeye ve sindirim düzenine yardımcı olur. Bu da sağlıklı bir vücut demektir. Kişilerin diş ve ağız sağlığının düzelmesi ve uyumlu bir yüz güzelliği elde edilmesi sonucu kendilerine olan güvenlerinin arttığını görmek ise ortodontik tedavilerin en mutlu edici sonucudur. Bir ortodontist için bundan daha büyük gurur olamaz.

Ortodonti Hangi Yaş Gruplarına Uygulanabilir?

Ortodontik tedaviler karma dişlenmenin başladığı 7-8 yaşlarından itibaren her yaş grubuna uygulanabilir. Ortodontik tedaviler için en uygun dönem büyümenin en aktif olduğu 10-13 yaş grubudur. Üst çenenin dar olması, alt çenenin önde olması gibi iskeletsel problemlerde hareketli apareyler ile tedavi daha erken yaşta da başlayabilir. Erişkin hastalar için şeffaf plak ile tedaviler, dişlerin arkasından tel tedavisi olan lingual tedavi ve normal metal tel tedavisine göre daha az görülen estetik braketler tercih edilebilir. Günümüzde çok sayıda erişkin hasta kliniğimizde tedavi görmektedir.

 Ortodontik tedaviler ne kadar sürer?

Ortodontik tedaviler tedavinin şiddetine göre genellikle 12 ay ile sene ile 36 ay arası sürebilir. Bu süreyi hastayı muayene ettikten ve sizden istenecek röntgenleri görüp analizlerini yaptıktan sonra daha rahat söyleyebiliriz. İyi bir sonuç alınması ve belirlenen zaman aralığında tedavinin bitirilmesi için hastaların randevularını kaçırmaması, ağız hijyeninin iyi olması, braketlerini kopartmaması ve kullanabileceği yan unsurları (aparey takması, elastik takması vs.) çok iyi kullanması gerekmektedir. Aksi halde tedavi süresi uzayacak hem hasta hem doktor için zor bir süreç olacaktır.

Ortodonti kontrollerine başlama yaşı nedir?

Ön dişlerin sürme zamanları olan 5-7 yaş civarında bir ortodontiste başvurup muayene olmak, görüşünü almak ve rehberliğini istemek bu konuda atılacak ilk ve en sağlıklı adımdır. Amerikan Ortodonti Birliği (AAO) çocukların 7 yaşından önce ortodontik kontrollere girmesi gerektiğini belirtmektedir. Anne baba tarafından fark edilemeyen problemler ortodontist tarafından fark edilebilir ve ileride oluşacak istenmeyen durumların önüne geçilebilir. Parmak emme, dil emme, çeneyi öne kaydırma, kalem ısırma, ağızdan nefes alma gibi kötü alışkanlıklar, nefes almayı zorlaştıran üst solunum yolu daralmaları ilerleyen zamanlarda iskeletsel yapıyı etkiler ve tedaviyi zorlaştırır. Bu sebeplerden dolayı, tedaviye hemen başlanma ihtiyacı olmasa bile erken yaşta çocuğunuzun bir ortodontistin kontrolü altında olmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Bazı durumlarda hemen tedaviye başlamak gerekirken, bazılarında ise sadece dişlerin sürme kontrolleri yapılmakta, gerekirse süt dişlerinin çekimleri önerilmektedir. Bu küçük yol gösterme randevuları yaklaşık her 3-6 ayda bir yapılmakta, böylece ileride görülebilecek problemlerin birçoğu erken yaşlarda kontrol altına alınarak en aza indirilebilmektedir.

Ortodontik tedavinin faydaları nelerdir?

• Hasta estetik açıdan daha fazla beğenilen bir gülüşe sahip olur.
• Çeneler ve dişler arası ilişki düzeltilerek çiğneme fonksiyonu restore edilir.
• Dişlerin çapraşıklığı giderilerek daha kolay temizlenmesi sağlanır.
• İleride dişlerin kapanışından kaynaklanabilecek bir eklem probleminin önüne geçilir.

Ortodontik tedavilerde ağrı olur mu?

Ortodonti tedavisinde braketlerin yapıştırılması, hareketli apareylerin takılması vs. gibi işlemler sırasında hiçbir ağrı hissedilmez. Braketler dişlere yapıştırılıp tel tedavisine başlandıktan sonra takip eden 2-4 gün boyunca dişlerde hafif sızlamalar ve ağrı görülebilir. Bu, dişlerin hareket etmeye başladığı anlamına gelmektedir. Bu ağrı ve sızlama birkaç gün içinde kaybolur. Tellerin yarattığı kuvvet sonucu oluşan ağrının azalması dişlerde hareket olmadığı anlamına gelmez, dişleriniz yine hareket halindedir. Tel takma işlemini takiben yaklaşık 1 hafta süresince yanak içlerinde ve dillerde küçük tahriş alanları meydana gelebilir. Yumuşak dokularınız bu yeni duruma hızlı bir şekilde alışır. Bu süre zarfında ortodontistiniz önereceği ilaç ya da jeller sürecin daha hafif geçmesi için yardımcı olabilir.

 Ortodontik tedavi sonrası dişler eski konumuna geri döner mi?

Ortodontik tedavinin bitmesi sonucu dişleri kemiğe bağlayan elastiki liflerin eski hallerine dönme isteği sonucu dişlerde bozulmalar görülebilir. Bunu engellemek için her hastaya pekiştirme tedavisi uygulanmaktadır. Pekiştirme tedavisi olarak lingual retainer ve şeffaf plak birlikte yapılmaktadır.

Ortodontik tedavi konuşmayı etkiler mi?

Tellerin takılmasını takiben birkaç gün içinde konuşmada hafif değişiklik izlenebilir. Hareketli aparey kullanan hastalarda bazı harflerin söylenmesinde ilk başta zorlanmalar görülür. İki tedavi şeklinde de en fazla bir hafta içinde konuşmalar normal haline döner.

Ortodontik tedaviler için diş çekimi yapılabilir mi? Çekim bölgelerinde boşluk kalır mı?

Ortodontik tedavilerde diş çekimi hastalar tarafından çok istenmeyen bir durumdur. Sebebi ise hastanın çekilen bölgede boşluk kalması veya çiğnemeyle ilgili hastanın problem yaşayacağını düşünmesidir. Diş çekimine karar verirken alt ve üst çenedeki dişlerin çapraşıklık miktarı, hastanın alt çene büyüme yönü ve profili gibi kriterler dikkate alınır. Genellikle 1. veya 2. küçük azıların çekimi yapılırken, bazı durumlarda başka bir dişin çekimi gerekebilir. Tedavinin sonunda çekilen dişlerin boşlukları diğer dişler tarafından tamamen kapatılır ve hastanın çiğneme fonksiyonunda kötü yönde hiçbir değişim gözlenmez.

Gömük dişlerin ağız içerisine sürmelerine yardımcı olunabilir mi?

Gömük kalmış dişlerin ortodontik tedavi ile yerlerine çıkmalarına yardımcı olunabilir. Daha detaylı bir tedavi planlaması için 3 boyutlu volumetrik tomografiler ile gömük dişin pozisyonu ve çiğneme düzeyine olan uzaklığı ölçülebilir. Pozisyonel olarak kötü konumlanmış gömük dişlerin çekilmesi gerekebilir. Sürdürülmesi planlanmış gömük dişlerde nadir de olsa hareket görülmeyebilir. Ortodontistiniz sizi gömük dişlerle ilgili bilgilendirecektir.

Ortodontik muayene ve planlama için neler gereklidir?

Ortodontist, ilk randevuda hastanın yüz görünüşünü, ağız içi dokularını ve dişlerini inceler. O anda görülen ve ileride olabilecek ortodontik problemler, bu problemleri gidermek için yapılacak tedaviler ve alınması gereken kayıtlar anlatılır. Ortodontik tedavi planlamasına başlarken önce hastadan panoramik röntgeni istenmektedir. Çeneler arası ilişki incelenir. Panoramik röntgende gömük diş ya da fazla diş mevcudiyeti, sürecek olan dişlerin kök durumları incelenir. Hastanın klinik muayenesi sırasında fotoğrafları kayıt altına alınır. Bu fotoğraflar gülüş ve profil analizi yapılmasına olanak sağlar. Dişlerde var olan boyutsal anomaliler için hastanın ölçüsü alınabilir.

Randevular hangi sıklıkta olmalıdır?

Ortodontik tedavilerde ortalama randevu sıklığı 4-6 hafta arası iken ideali 5 hafta olmakla birlikte bazı özel durumlarda doktorunuz sizi daha erken ya da daha geç görmek isteyebilir.

Ortodontide görünmeyen tel tedavisi var mı?

Tellerin görüntüleri dolayısı ile sosyal hayatlarının çok etkilenmesini istemeyen hastalar için estetik braketler, lingual braketler ve şeffaf plaklarla (Clear correct) tedavi seçenekleri mevcuttur. Estetik (porselen) braketler diş yüzeyine yapıştırılır ve metal braketlerden çok daha estetiktir. Şeffaf plaklarla tedavide plaklar dişlerin üstüne yerleştirilir, şeffaf olduğu için hem fark edilmesi zordur hem de hastalar yemek yerken çıkarma şansına sahip olur. Daha detaylı bilgiler için tedavi seçenekleri için kliniğimize bekleriz